Erfgoeddag Fort 8 vertellingen 21_april_2013
De prehistorie aan de tand gevoeld
Op 21 april was het erfgoeddag met als thema 'Stop de tijd". In Hoboken werd gefocust op 1862 én op de prehistorie. De nadruk lag op immaterieel erfgoed meerbepaald op de verhalen over fort 8. Het midden van de 19de eeuw was de tijd van tyfus en cholera in de gemeente. Tegelijk was er hevig verzet van de inwoners tegen de bouw van het fort. De onteigeningen van de nodige gronden sleepten aan. Soldaten en burgers gingen geregeld met elkaar op de vuist en gendarmes moesten arbeiders naar hun werkplek begeleiden. De gemeente leefde op de rand van een burgeroorlog. Terwijl in andere forten de kanonnen al werden geleverd en geplaatst, was men in Hoboken amper aan het graven.
En, alsof er nog niet genoeg oponthoud was, op een dag vonden de gravers een heel groot skelet. Een OLIFANT? In Hoboken? Neen, het was wat specialer dan dat. Het Koninklijk Belgisch Instituut voor Natuurwetenschappen te Brussel werd erbij gehaald. Het was een prehistorisch exemplaar, pakweg 10.000 jaar oud. Toch werd de vondst niet toegejuicht, integendeel...
De mammoet is zo goed als onbekend in Hoboken. Weinigen hebben hem effectief gezien. Nochtans stond hij ooit opgesteld in het museum in Brussel, maar dat is lang geleden.
De Gidsenwerking Fort 8 (Gé-èF 8) van het GenOOtschap wilde de 'olifant' voor Erfgoeddag korte tijd naar Hoboken halen. De olifant/mammoet is immers het enige prehistorische fossiel dat (tot nu toe) in de Hobokense bodem werd gevonden. Het ontbreken van een degelijke (geklimatiseerde) tentoonstellingsruimte in Hoboken deed hen de das om. Dat is bijzonder jammer. Een gemiste kans alleszins en de vereniging hoopt dat er op termijn toch de nodige middelen worden vrijgemaakt om dergelijke ruimte te realiseren.
Van vroege menselijke aanwezigheid is in de Hobokense bodem geen spoor terug te vinden, maar de mens bestond en jaagde op de mammoet. De mens maakte vuur en vervaardigde werktuigen. De aanwezigen kregen daarom demonstraties van het vervaardigen van vuistbijlen, en boren het werken met kloppers en klingen, het maken van vuur. Aan de hand van replica's van schedels, echte botten, kiezen en knoken van een mammoet, homemade vuistbijlen en vuurstenen konden bezoekers even kennismaken met prehistorisch Hoboken, zoals dat mogelijk ooit was.
Erfgoeddag gemist? Geen probleem. Wie wil komen luisteren en wandelen kan nog terecht op fort 8 op zondagen 28/4, 5/5, 12/5 en 19/5. De wandelingen vertrekken om 15 uur aan het witte houten huis, Schansstraat 7
Vera Caremans
